De voordelen van een fluoride tandpasta

Na de Tweede Wereldoorlog was tandbederf in veel landen een veel voorkomend probleem geworden. De poging om het probleem op te lossen, startte met wetenschappers die hadden ontdekt dat water met fluoride tandbederf kon verminderen. Bij kinderen liet waterfluoridering een vermindering van tandbederf zien van maar liefst 50 procent! En dit zonder enige bijwerkingen. Andere methoden waarin fluoride verwerkt was, zoals fluoridetabletten en fluoride bevattende tandpasta, werden ook getest. De voordelen van fluoride konden goed worden beargumenteerd dankzij deze verschillende onderzoeksresultaten. Fluoride tandpasta kan je helpen gaatjes te voorkomen en zorgt voor een goede mondgezondheid (1,2).

Wat zijn gaatjes precies?

Tandbederf, ook wel cariës of gaatjes genoemd, is het meest voorkomende mondgezondheidsprobleem. Het komt meestal voor op het kauwoppervlak van je tanden, langs het tandvlees, tussen je tanden of op het oppervlak van de wortels als deze zichtbaar zijn. Gaatjes kunnen zowel op melktanden als op volwassen tanden voorkomen. De kans op cariës (gaatjes) verschilt van persoon tot persoon, en hangt ook af van de levensfase. Iemands algemene gezondheid, medicijngebruik, eetgewoonten en mondhygiëne zijn een paar van de factoren die de kans op het ontwikkelen van cariës beïnvloeden.

Onze tanden zijn gemaakt van vier belangrijke weefsels: tandpulp, cement, dentine en glazuur. Elk van deze weefsels heeft een specifieke functie. Het glazuurweefsel fungeert als een beschermlaag. Bovendien bestaat het voornamelijk uit hydroxyapatiet, dat de tanden hun rigoureuze karakter geeft. Als tanden niet goed worden schoongemaakt, vormt zich een laag tandplak op het tandoppervlak. Tandplak wordt in de loop van de tijd opgebouwd door speeksel, voedsel en bacteriën. De bacteriën in de tandplak kunnen zuren produceren die het tandglazuur aantasten. Dit is een van de belangrijkste oorzaken waarom gaatjes zich kunnen ontwikkelen. Een gaatje begint als een deukje in het glazuurweefsel. Als er geen actie wordt genomen, dan kunnen de bacteriën een gaatje ontwikkelen door door het glazuurweefsel te breken en het dentine aan te tasten.

Gaatjes: De symptomen

Tandbederf is niet per se iets dat altijd in een vroeg stadium wordt ontdekt. Meestal voel je geen pijn als je tandcariës hebt. Vaak kan je dan ook geen idee hebben van de grootte van het gaatje, voordat een tandarts deze bekeken heeft. Het is daarom aan te raden om regelmatig naar de tandarts te gaan. Wanneer het gaatje dichtbij een zenuw zit, ga je pijn ervaren. Dan wordt de tand gevoelig voor zoet, warm of koud eten en drinken.

Kiespijn is pijnlijk en kan erger worden zodra je een ontsteking in het glazuurweefsel krijgt. Zo’n ontsteking kan leiden tot pulpitis, een ontsteking in de tandpulp die de wortels van onze tanden kan bereiken.

De voordelen van fluoride

Elke dag doorloopt onze mond twee natuurlijk voorkomende processen; demineralisatie en remineralisatie. Zo zakt de pH-waarde in onze mond na het eten onder een kritisch punt en begint het demineralisatieproces. Tijdens dit proces worden mineralen zoals calcium en fosfaat uit het glazuurweefsel verwijderd, waardoor het oplossen van dit weefsel in gang wordt gezet. Zodra de pH-waarde in onze mond weer boven het kritische punt is, begint het remineralisatieproces. Het neutrale speeksel in onze mond verhoogt dan weer de pH-waarde op een natuurlijke wijze.

Een goede balans tussen het remineralisatie- en demineralisatieproces zal leiden tot een gezonder en sterker glazuurweefsel. Als het remineralisatieproces het demineralisatieproces echter niet kan bijhouden, dan kunnen er gaatjes gaan ontstaan. Een van de voordelen van fluoride is dat het de remineralisatie bevordert, dit betekent dat fluoride dus bijdraagt aan de preventie van gaatjes (2).

Feit of een mythe?

• Mythe: Fluoride tandpasta kan giftig zijn.
• Feit: De toegestane hoeveelheid fluoride in tandpasta is strikt gereguleerd (3). Je zou een hele tube tandpasta moeten eten om zelfs maar symptomen van fluoride-intoxicatie te krijgen. De maximaal toegestane hoeveelheid fluoride in tandpasta voor volwassenen is 0,15 gram in een 75 ml. tube. Met andere woorden, je zou 6,5 tubes tegelijk leeg moeten eten voordat fluoride levensbedreigend wordt.
• Mythe: Fluoride in drinkwater of tandpasta kan kanker veroorzaken.
• Feit: Onderzoek heeft aangetoond dat de hoeveelheid fluoride die aan tandpasta wordt toegevoegd het risico op kanker niet verhoogt.
• Mythe: Fluoride helpt niet tegen tandbederf.
• Feit: Fluorapatiet is een mineraal dat het tandglazuur aanmaakt wanneer fluoride aanwezig is, dit mineraal is beter bestand tegen een verhoging van de pH-waarde boven het kritische punt dan hydroxyapatiet. Dit betekent dat fluoride het tandmineraal sterker maakt en dus helpt tegen tandbederf.

Bronnen

1. Rølla G, Jonski G Historien om fluortannpasta. Nor Tannlegeforen Tid. 2014: 124:624-27
2. Amaechi BT, van Loveren C Fluorides and Non-Fluoride Remineralization Systems. Monogr Oral Sci. Basel, Karger, 2013, vol 23,pp15-26
3. Regulation EC No 1223/2009 of the European Parliament and of the Council of 30 November 2009 on Cosmetic Products. Link to page.